ANADOLU MASALLARINDAN“AYI KULAK” MASALI ÜZERİNE

Masalar, oluştuğu milletin milli kimlik ve değerlerini üzerinde taşır. Bu sebeple kültürel kimlik aktarıcılığında önemli rol oynar. Çocukların kendi toplumunu içselleştirmesinde önemlidirler fakat masallar, sadece çocuklar için değillerdir. Hatta şöyle söyleyelim, masallar önce yetişkinler için anlatıldı. Savaş, göç ve hastalık gibi milletleri derinden etkileyen olaylardan, insanlara masallar aracılığıyla bir gün iyilerin ödüllendirilip kötülerin cezalandırılacağı, kötülüklerin sonsuza kadar sürmeyeceği söylendi. Masallar bir nevi terapiydi onlar için. Zamanla çocuklara bazı milli ve manevi değerleri anlatmak ve öğüt vermek amacıyla da anlatılmaya başlandı.

Ülkemizde çoğunlukla Pamuk Prenses, Kurbağa Prens, Bremen Mızıkacıları ve Pinokyo gibi bize ait olmayan masallar dinlenilip anlatıldı ve buna devam ediliyor. Fakat bu masalların içeriklerine bakıldığında genel geçer alt metinleri saymazsak kültürel anlamda doğal olarak bir benzerliğimiz yok. En basit örneğiyle bizler kral ve kraliçeden ziyade sultan, han ve hakan kavramlarını tarihinde barındıran bir milletiz.

Farklı milletlerin masallarının ülkemizde bu kadar çok görünür olmasının sebebi, bize ait masalların olmaması ya da az olması değil. Tam tersi sözlü kültür olarak zengin bir milletiz. Milletimizde uzun zamandır kendinden olanı beğenmeme hastalığı var. Bu konuyu bir gün ayrıca ele alırız, şimdi kıymetli okuyucularımızı Anadolu masallarından Ayıkulak ile tanıştırayım.

Öncelikle Yücel Feyzioğlu’nun Anadolu masallarından derleyip oluşturduğu “Ayıkulak” kitabında yer alan masalların hepsi çok kıymetli. Eserde Cırttan ile Dev, Usta Nezer ve Melik Mehmet gibi masallarımız var. Bu eseri okuma fırsatı bulduğunuzda bahsettiğim masalları beğeneceğinizi düşünüyorum.

Ayıkulak masalını ele alacak olursak bu masal, bir ayı tarafından kaçırılan Hakan kızının o ayıdan bir çocuk dünyaya getirmesinden bahseder. İnsan görünümünde olan bu çocuğun kulakları ayı kulağıdır. Adını da buradan alır. Ayıkulak büyür, annesini alıp babasının onları tutsak ettiği mağaradan kaçırır. Hakan’a geldiklerinde kızını kabul eder Hakan ama Ayıkulak’ı bir şekilde başından def eder.

devamı İhtilâl'de..